Update wetgevingstraject Wetboek van Strafvordering

Nieuwsbericht | 28-04-2023 | 17:47

Behandeling wetsvoorstel door de Tweede Kamer

Het wetsvoorstel voor de eerste vaststellingswet wordt behandeld door de vaste Kamercommissie Justitie en Veiligheid. Deze commissie wordt daarbij geadviseerd en ondersteund door specialisten op het gebied van het strafprocesrecht van vier universiteiten (Vrije Universiteit Amsterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam, Radboud Universiteit Nijmegen, Universiteit Utrecht).

Op 19 april 2023 was er een eerste technische briefing in de Tweede Kamer. Deze briefing bestond uit twee delen. In het eerste deel hebben de universiteiten een presentatie over het nieuwe wetboek verzorgd en is met de Kamerleden gesproken over de wijze van de advisering. Tijdens het tweede deel lichtten ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid het doel van het nieuwe wetboek en het wetgevingsproces toe. Ook was er aandacht voor de implementatie.

De volgende stap is de schriftelijke behandeling van de eerste vaststellingswet. Fracties kunnen per boek vragen stellen aan de ministers; het zogenaamde Voorlopig verslag. Naar verwachting is het laatste deel van dit voorlopig verslag eind januari 2024 gereed.

De ministers beantwoorden vervolgens alle vragen in één keer. Dit wordt de Nota naar aanleiding van het Voorlopig verslag genoemd.  

Voortgangsrapportage

Half april is de achtste voortgangsrapportage over het wetgevingsproject nieuw Wetboek van Strafvordering aan het parlement gestuurd. De voortgangsrapportages zijn bedoeld om de Kamerleden inzicht te geven in de werkzaamheden van zowel de afgelopen als de komende periode. Deze voortgangsrapportage gaat over de periode tussen mei 2022 en april 2023.

In de voortgangsrapportage wordt ingegaan op de wetgevingsactiviteiten (inclusief de Innovatiewet Strafvordering), de uitvoeringsconsequenties en de voorbereiding van de implementatie.

Formele consultatie Boek 7 en 8

De boeken van het Wetboek van Strafvordering die gaan over de tenuitvoerlegging en over de internationale en Europese strafrechtelijke samenwerking in strafzaken zijn in 2017 inhoudelijk vernieuwd en als onderdeel van het huidige wetboek ingevoerd.

Het afgelopen jaar zijn deze twee boeken, in nauwe samenwerking met de betrokken ketenorganisaties, omgezet naar de structuur en terminologie van het nieuwe wetboek. Hiervoor is een concept wetsvoorstel ontwikkeld; de tweede vaststellingswet. Deze boeken worden als Boek 7 en Boek 8 opgenomen in het nieuwe wetboek. De teksten zijn half april voorgelegd aan de ketenpartners. Zij kunnen tot 1 augustus 2023 reageren op de teksten. Deze stap in het wetgevingsproces wordt de formele consultatie genoemd.

Bij het concept wetsvoorstel hoort ook een concept memorie van toelichting. Daarin staat in het algemene deel een toelichting op de huidige en de plaats in het nieuwe wetboek. Vervolgens wordt ingegaan de (technische) aard van de omzetting, de relatie met de doelstellingen van het nieuwe wetboek en de werkwijze bij de voorbereiding van het wetsvoorstel. Afzonderlijke aandacht wordt besteed aan de financiële en administratieve consequenties. Na het algemeen deel volgt de artikelsgewijze toelichting. Daarin wordt per boek nader ingegaan op de regeling en de achtergrond daarvan. Deze is samen met het conceptwetsvoorstel in formele consultatie gegeven.

Komende periode

Wetgevingssporen

Het wetgevingsproject bestaat uit verschillende wetgevingssporen. In onderstaand overzicht staat per wetgevingsspoor de huidige stand van zaken en de planning voor de vervolgstappen.

Planning wetgevingsproject nieuw Wetboek van Strafvordering

Spoor	Wet	Stand van zaken	Volgende stap
Innovatiespoor	Innovatiewet Sv	In werking getreden op 1 oktober 2022	Evaluatie, Q4 2024
Vaststellingsspoor	Eerste vaststellingswet	Ingediend bij de Tweede Kamer inmaart 2023	Behandeling door de Tweede Kamer (2023-2024)
	Tweede vaststellingswet	In formele consultatie april 2023	Consultatie-adviezen verwerken, Q3 2023
Invoeringsspoor	Invoeringswet Sv	Wordt voorbereid	Formele consultatie, Q1 2024
	Rijksinvoeringswet Sv	Wordt voorbereid	Formele consultatie, Q1 2024
Aanvullingsspoor	Eerste aanvullingswet	Wordt voorbereid	Formele consultatie, Q1 2024

Uitvoeringsconsequenties

Parallel aan het de wetgevingssporen worden de uitvoeringsconsequenties van het nieuwe wetboek systematisch in kaart gebracht. Het doel hiervan is om aan de hand van de werkprocessen per ketenpartner te bepalen wat de wijzigingen in het wetboek betekenen voor de werkzaamheden. Of te wel: hoeveel meer- en minderwerk brengen de wijzigingen met zich mee. Als dat duidelijk is, kan er aan de hand van die gegevens een capaciteitsplanning en een kostenplaatje worden gemaakt. Hierbij worden zowel de ketenpartners in de strafrechtketen als in de tenuitvoerleggingsketen betrokken. Ook wordt bekeken welke consequenties het nieuwe wetboek heeft voor de diverse categorieën buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) en voor de gefinancierde rechtsbijstand.

De uitvoeringsconsequenties voor de Boeken 1 tot en met 6 zijn voor een groot gedeelte in kaart gebracht. De komende maanden wordt verder gewerkt aan de effecten van de overige wetsvoorstellen. Voor het einde van het jaar zijn de meeste uitvoeringsconsequenties beschreven. De uitvoeringsconsequenties van de onderwerpen van de pilots uit de Innovatiewet Strafvordering worden op basis van de evaluatie in 2024 in kaart gebracht.

Het (voorlopige) eindbeeld van de uitvoeringsconsequenties van het nieuwe wetboek wordt gegeven in de memorie van toelichting bij de invoeringswet. Dit beeld zal input vormen voor de begrotingsvoorbereiding 2025.